29.07.2025 JPM Redakcja

Kolekcjonerzy plastikowych butelek w Nigerii zamieniają odpady w bogactwo: badanie ujawnia ich motywacje

Odpady z tworzyw sztucznych w Nigerii stanowią podwójne wyzwanie: konieczność oczyszczenia środowiska z zanieczyszczeń oraz wykorzystanie ich potencjału ekonomicznego.

Źródło: https://www.pexels.com/pl-pl/zdjecie/osoba-zbierajaca-smieci-na-
skladowisku-3230539/ ; autor: Mumtahina Tanni, 15 listopada


Wiele krajów na świecie boryka się z podobnymi problemami.

 Przykładowo, Indie przyjęły politykę, która nakłada na producentów plastiku odpowiedzialność za
zarządzanie własnymi odpadami. 

Rwanda zakazała stosowania jednorazowego plastiku i promuje inicjatywy recyklingowe prowadzone przez lokalne społeczności.
Te podejścia pokazują, że można jednocześnie rozwiązywać problem odpadów
z tworzyw sztucznych i tworzyć nowe możliwości ekonomiczne.


W Nigerii nieformalni zbieracze plastikowych butelek odgrywają kluczową rolę
w realizacji tych celów.

Zamieniają odpady w pieniądze.


Dotychczasowe badania podkreślały zarówno korzyści środowiskowe, jak
i ekonomiczne płynące ze zbierania plastikowych butelek. 

Jednak mniej uwagi poświęcono temu, co kształtuje postrzeganie tego zajęcia jako działalności
gospodarczej, szczególnie w Nigerii. 

Niniejszy artykuł wypełnia tę lukę, analizując wpływy społeczno-kulturowe, ekonomiczne i środowiskowe na to postrzeganie.
Jestem badaczem zajmującym się gospodarką odpadami z tworzyw sztucznych, zarządzaniem środowiskowym i zrównoważonym rozwojem. 

Moja praca obejmuje nadzorowanie domów budowanych z recyklingowanych plastikowych butelek w ramach projektów mieszkaniowych opartych na społeczności lokalnej.
W tym artykule opieram się na badaniu eksploracyjnym przeprowadzonym w rejonie Ijebu w stanie Ogun w Nigerii. Za pomocą kwestionariusza uzyskaliśmy
odpowiedzi 86 uczestników, którzy mieli co najmniej pięcioletnie doświadczenie w branży odpadów plastikowych. Badanie wykazało, że na udział w zbieraniu plastikowych butelek jako działalności gospodarczej wpływają takie czynniki jak poziom wykształcenia, wielkość rodziny, religia, płeć, wiek oraz sytuacja ekonomiczna. 

Zrozumienie tych zależności może pomóc rządowi w opracowaniu skuteczniejszych polityk.
Poziom wykształcenia i dostęp do informacji Nasze badanie wykazało, że uczestnicy z wyższym poziomem wykształcenia lepiej rozumieli ekonomiczne korzyści płynące ze zbierania plastikowych odpadów jako systematycznej działalności gospodarczej. 

Mniej wykształceni uczestnicy postrzegali to raczej jako sposób na codzienne przetrwanie.

Programy edukacyjne w ramach kampanii zarządzania odpadami mogłyby zwiększyć świadomość na temat zbierania odpadów jako strukturalnej i dochodowej działalności. Pomogłoby to również rozwinąć wśród zbieraczy podejście biznesowe.
Rodzicielstwo, wielkość rodziny i zobowiązania finansowe Wielkość rodziny wpływała na postrzeganie zbierania plastikowych butelek jako działalności gospodarczej. 

Osoby mające wielodzietne rodziny uznawały to zajęcie za realny sposób na zapewnienie jedzenia, mieszkania, edukacji, a także na zaspokojenie innych podstawowych potrzeb.
Jednak fakt, że zbieranie odpadów często wiąże się z niestabilnością dochodów, podkreśla konieczność formalizacji i stabilizacji tego sektora. 

Trzeba uczynić go bardziej zrównoważonym i przewidywalnym modelem biznesowym.
Religia i normy kulturowe Nasze badanie wykazało, że religia i wierzenia kulturowe mają wpływ na podejście do zbierania odpadów. Było to widoczne zwłaszcza w odpowiedziach osób wyznających tradycyjne religie afrykańskie oraz islam.
Respondenci ci uważali zbieranie odpadów za działalność opłacalną, zgodną z naukami religijnymi, które kładą nacisk na gospodarowanie zasobami i troskę
o środowisko. Na przykład islamskie zasady israf (unikanie marnotrawstwa) i zakat (dobroczynność) promują efektywne wykorzystanie zasobów i działalność ekonomiczną korzystną dla społeczności.
Podobnie w tradycyjnych wierzeniach afrykańskich często podkreśla się odpowiedzialność wspólnoty i zrównoważone wykorzystanie zasobów. Te zasady
religijne wspierają kulturową akceptację zbierania odpadów jako zajęcia zarówno praktycznego, jak i moralnie uzasadnionego.
Inne normy kulturowe, takie jak wysoka wartość współpracy i odpowiedzialności społecznej, również miały wpływ na postawy wobec zbierania odpadów. 

W społecznościach o silnej tradycji działania zespołowego zbieranie odpadów często jest traktowane jako wspólne przedsięwzięcie. 

Te normy kulturowe wzmacniają przekonanie, że zbieranie odpadów nie jest tylko indywidualnym zadaniem, ale obowiązkiem całej społeczności.
 

Dynamika płci
Płeć miała wpływ na postrzeganie i praktykę zbierania odpadów. Nasze badanie wykazało, że mężczyźni częściej niż kobiety traktowali tę działalność jako biznes.
Pomimo ograniczonego dostępu do zasobów, kobiety często zajmowały się segregowaniem i sprzedażą nadających się do ponownego użycia materiałów.
Środki takie jak mikrokredyty mogłyby zwiększyć ich zaangażowanie i stworzyć nowe możliwości biznesowe. 

Wzmocniłoby to pozycję kobiet i uczyniło zbieranie odpadów bardziej inkluzywnym oraz zrównoważonym sektorem.
 

Wiek i przedsiębiorczość
Wiek również wpływał na postrzeganie tej działalności. Młodsze osoby, do 14. roku życia, traktowały zbieranie plastikowych butelek jako szansę na zatrudnienie.
Dorośli w wieku 33-38 lat wykorzystywali swoje doświadczenie, aby osiągać większe zyski. To rozróżnienie wskazuje, że różne etapy życia wiążą się z różnymi motywacjami i podejściami do zbierania odpadów. Polityki wspierające przedsiębiorczość na różnych etapach życia mogą sprzyjać długoterminowemu zaangażowaniu w ten sektor. 

Pomoże to w formalizacji zbierania odpadów jako stabilnego i opłacalnego biznesu.
 

Czynniki ekonomiczne i społeczne
Możliwości zarobkowe miały większy wpływ na doświadczenia uczestników niż czynniki społeczne. Często decydowały one o tym, jak długo dana osoba pozostawała w branży. Osoby osiągające wyższe dochody częściej reinwestowały i rozwijały działalność, podczas gdy niskie zarobki prowadziły do rezygnacji. 

To podkreśla rolę zachęt finansowych w kształtowaniu praktyk zbierania odpadów.


Relacje społeczne również miały znaczenie, sprzyjając współpracy i wymianie pomysłów. 

Wzmacnianie tych więzi może przyczynić się do formalizacji zbierania odpadów, czyniąc ten sektor bardziej wydajnym i dochodowym.
 

Perspektywy na przyszłość
Badanie ma istotne znaczenie dla sektora gospodarki odpadami w Nigerii.
 

Włączenie programów edukacyjnych do kampanii zarządzania odpadami poprawi umiejętności ludzi ukierunkowane na prowadzenie biznesu.
 

Dobrze skoordynowane strategie mogą usunąć bariery kulturowe i płciowe. 

Na przykład spółdzielnie i mikrokredyty mogą uczynić zbieranie odpadów bardziej atrakcyjnym pod względem finansowym. 

Strategie mogą również wykorzystywać normy kulturowe do zwiększenia akceptacji społecznej dla tej działalności i uczynienia jej bardziej inkluzywną.

Dział: Nauka

Autor:
Solaja Mayowa Oludele, Alistair J. Fielding Tłumaczenie: Alicja Tyrańska – praktykantka Fundacji: https://fundacjaglosmlodych.org/praktyki

Źródło:
https://theconversation.com/nigerias-plastic-bottle-collectors- turn-waste-into-wealth-survey-sheds-light-on-their-motivation-247819

Udostępnij
Nie ma jeszcze żadnych komentarzy.
Wymagane zalogowanie

Musisz być zalogowany, aby wstawić komentarz

Zaloguj się

INNE WIADOMOŚCI


NAJCZĘŚCIEJ CZYTANE